fbpx

Rozrząd w aucie – wszystko co warto o nim wiedzieć

rozrząd

rozrząd

Czym jest rozrząd, co wchodzi w skład rozrządu i za co odpowiada?

Rozrząd to zestaw elementów zapewniający sterowanie elementami, które mają na celu doprowadzenie ładunku do cylindra silnika tłokowego oraz usunięcie z niego wypracowanych gazów (spalin). Rozrząd w aucie odpowiedzialny jest zatem za napełnianie cylindra mieszanką i usuwanie gazów spalinowych. Jego mechanizm jest dość złożony, stąd wymaga uważnej opieki serwisowej, a jego naprawy mogą być bardzo kosztowne.

W klasycznym silniku czterosuwowym rozrząd składa się z 2 lub 4, niekiedy 3 lub 5 zaworów. Ich ruchem steruje wałek rozrządu, czyli odpowiednio wyprofilowany wał, którego krzywki zamieniają ruch obrotowy na ruch posuwisty, a następnie przekazują go, za pośrednictwem popychaczy, na zawory. Warto wiedzieć, że może być on umieszczony zarówno między zaworami, jak i nad nimi, a nawet w kadłubie (wówczas steruje zaworami przy wykorzystaniu lasek popychaczy).

Aby rozrząd mógł pełnić swoją rolę, obroty wałka rozrządu muszą być doskonale zsynchronizowane z ruchem wału korbowego, a więc z ruchem tłoków. Dzięki temu zawory mogą otwierać się we właściwym momencie, co umożliwia prawidłowe napełnianie oraz opróżnianie cylindra. Ową synchronizację określa się mianem faz rozrządu. Jak jest osiągana? Dzięki zespołowi przekładni (najczęściej jest to łańcuch lub pasek zębaty oraz koła zdawcze, napędowe i/lub pośrednie), czyli napędowi rozrządu.

Na zakończenie warto dodać, że w najnowszych rozrządach stosuje się elektromagnetyczne, a nie mechaniczne, sterowanie zaworami.

Rodzaje rozrządu

Aktualnie w silnikach czterosuwowych stosuje się, w zależności od konkretnego rodzaju konstrukcji, trzy rodzaje rozrządu:

• OHV (overhead valve, czyli rozrząd górnozaworowy popychaczowy);

• OHC (overhead camshaft, czyli rozrząd górnozaworowy z wałkiem w głowicy);

• DOHC (double overhead camshaft, czyli rozrząd górnozaworowy z podwójnym wałkiem rozrządu w głowicy).

rozrząd w aucie

Czy można dbać o rozrząd i jak to robić?

Wytrzymałość oraz żywotność paska rozrządu zależy od wielu czynników, m.in. sposobu i warunków eksploatacji silnika. Na zerwanie paska bardziej narażeni są np. kierowcy poruszający się głównie po mieście – ciągłe hamowanie i ponowne ruszanie, poruszanie się na stosunkowo krótkich dystansach etc. wymaga intensywniejszej pracy rozrządu. Szkodliwy wpływ na jego stan mają również wycieki oleju, jego zbyt niskie ciśnienie, nadmiernie wyeksploatowany rozrusznik oraz dwumasowe koło zamachowe.

Jak widać, pewne czynniki mające negatywny wpływ na rozrząd pozostają poza naszą kontrolą, inne – niekoniecznie. Najważniejszą rzeczą, jaką możemy robić, by uniknąć poważnych problemów z rozrządem, jest regularne wymienianie paska oraz łańcucha rozrządu, oczywiście wraz z wszystkimi pozostałymi elementami, które tego wymagają. Niestety w przypadku łańcucha rozrządu większość producentów jednostek napędowych nie precyzuje, po jakim przebiegu powinno się go wymienić. Jego stan techniczny zależy od wielu czynników, w tym przede wszystkim od intensywności eksploatacji samochodu. Dla zapewnienia prawidłowego działania rozrządu łańcuchowego, należy regularnie serwisować samochód w profesjonalnych warsztatach naprawczo-diagnostycznych, w których kontroli zostanie poddane m.in. rozciągnięcie łańcucha, wzajemne położenie znaków nastawczych, koła zębate, ślizgi oraz napinacze łańcucha (hydrauliczne lub sprężynowe). Jeżeli w wyniku kontroli dostrzeżone zostaną oznaki zużycia napędu rozrządu, wówczas jedynym wyjściem jest wymiana całego kompletu współpracujących ze sobą elementów. Natomiast pasek rozrządu przyjmuje się, aby wymienić co 60-120 tysięcy przejechanych kilometrów. To jednak tylko umowne, uśrednione wytyczne, gdyż wiele zależy tu od czynników indywidualnych. Warto również sprawdzać wytyczne pochodzące bezpośrednio od producentów, niemniej dobrze jest robić to regularnie, gdyż niekiedy producenci wprowadzają jakieś zmiany. Pamiętajmy także, by od razu wymienić rozrząd po zakupie używanego samochodu (chyba że auto posiada pełną dokumentację serwisową, z której wynika, że nie jest to konieczne).

Co może być przyczyną zepsucia rozrządu?

Awarie rozrządu mogą być spowodowane tak jego zbyt długą, jak i nieprawidłową eksploatacją (np. kontakt z olejem, brudem, nadmiernie obciążający styl jazdy etc.). Mogą do nich również prowadzić nieudolnie przeprowadzone wymiany wybranych elementów systemu (o czym będzie mowa dalej).

Jakie objawy daje niesprawny rozrząd?

Do objawów niesprawnego rozrządu należą m.in.:

• głośny napęd na zimnym silniku;

• nierówna praca silnika;

• słaba reakcja na dodawanie gazu;

• większe zużycie paliwa;

• spalanie stukowe;

• mniejsza moc;

• grzechotanie, szum, metaliczne odgłosy.

Świadczą one o rozciągnięciu łańcucha lub, jak w przypadku głośnego napędu na zimnym silniku, o nieprawidłowym działaniu napinacza. Hałas mogą generować również zużyte ślizgi i listwy napinające. W nowych samochodach awarię rozrządu może również sygnalizować zapalenie się odpowiedniej kontrolki.

Kiedy wymienić/naprawić rozrząd i czy jest to naprawa skomplikowana?

rozrząd w aucie, wymiana rozrządu

Przyjmuje się, że pasek rozrządu należy wymieniać:

• po zakupie używanego samochodu;

• gdy pasek jest uszkodzony mechanicznie i/lub popękany;

• gdy pasek jest ubrudzony olejem;

• po osiągnięciu odpowiedniego przebiegu i/lub po 5 latach od ostatniej wymiany, niezależnie od przebiegu.

Wymiana paska rozrządu jest stosunkowo skomplikowana, stąd należy powierzać ją tylko odpowiednio doświadczonym i godnym zaufania mechanikom. Podczas demontowania paska łatwo jest bowiem o przesunięcie się wału korbowego względem wałka rozrządu. Jeśli tak się stanie, jesteśmy krok od poważnych (i kosztownych w naprawie) awarii jednostki napędowej. Zatem w przypadku jakichkolwiek pytań i chęci uzyskania wyceny zarówno części i jak naprawy zapraszamy do zakładki KONTAKT, na której znajduje się telefon kontaktowy. Jeżeli Klient woli zamówić części osobiście może to zrobić TUTAJ lub TUTAJ. Często zdarza się jednak, że mechanicy z uwagi na długoterminową współpracę z hurtowniami mechanicznymi są w stanie zaproponować lepszą cenę części niż ta, którą przedstawiają hurtownie dla Klientów indywidualnych (detalistów).

Warto również pamiętać o tym, że napęd rozrządu nie składa się z tylko jednego elementu, ale wielu części. Stąd przy wymianie paska warto sprawdzić, czy nie wymagają jej inne podzespoły (np. rolki czy pompa wody). Niektórzy specjaliści zalecają ich profilaktyczne wymienianie, gdyż nawet gdy wydają się sprawne, ich uszkodzenie może spowodować zerwanie nowo założonego paska. Dobrym rozwiązaniem jest zakup wszystkich elementów od tego samego producenta – będziemy mieć pewność, że będą do siebie doskonale pasować.

Czym może skutkować zaniechanie wymiany?

Zaniechanie wymiany paska rozrządu oraz pozostałych elementów układu może prowadzić do poważanych konsekwencji. Zerwanie paska prowadzi najczęściej do tego, że zawory zaczynają zderzać się z tłokami, czego skutkiem może być nawet zniszczenie silnika.